Συνέντευξη – Infokids

Το www.infokids.gr μίλησε με τον κ. Καρακούση για το νέο αυτό βιβλίο του, για την ανάγκη που οδήγησε στη συγγραφή του και για το τι πραγματικά χρειάζονται τελικά τα παιδιά από τους μπαμπάδες τους. Τι κάνει ένας πατέρας, όταν γκρεμίζονται όσα έκτισε στη ζωή του; Πώς επαναπροσδιορίζει τους στόχους της καθημερινότητάς του; Τι είδους συνοδοιπόροι τον συντρέχουν στην καινούργια, δύσκολη πορεία του; Και πώς διατηρεί και καλλιεργεί τις σχέσεις του με τα παιδιά του; Με την απόλυτα ρεαλιστική ιστορία ενός μπαμπά μικρών παιδιών που πρόσφατα χώρισε με τη γυναίκα του και πασχίζει να βρει ξανά τον προσωπικό του προσανατολισμό ξεκινά το εξαιρετικό βιβλίο του Δημήτρη Καρακούση, ενός συγγραφέα -μηχανικού υπολογιστών και εκπαιδευτικού. Και ενώ θα έλεγε κανείς, ότι πρόκειται απλά για μία ακόμα ιστορία ενός άτυχου ανθρώπου που προσπαθεί να φτιάξει τη σχέση του με τα παιδιά του, στο δεύτερο μέρος του βιβλίου έρχεται μια μεγάλη έκπληξη: Ένας εντυπωσιακός “οδηγός” με τίτλο “Μπαμπάδες Ενεργοί” που δείχνει στους χωρισμένους (και μη) μπαμπάδες τον τρόπο να το πετύχουν αυτό!

Καταρχάς, πείτε μας δυο λόγια για το πώς προέκυψε η συγγραφή αυτού του βιβλίου. Πρόκειται για προσωπικό σας βίωμα; Είδατε να υπάρχει ένα τέτοιο κενό στην «αγορά»; Έχει να κάνει με την επικαιρότητα και το νομοσχέδιο της κοινής επιμέλειας;

Καταρχάς θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την φιλοξενία. Όντας εκπαιδευτικός, κοντά 25 χρόνια, συναναστρέφομαι με πολλά παιδιά. Εσείς φυσικά με ρωτάτε για το βιβλιογραφικό κενό σχετικά με τη σχέση πατεράδων και παιδιών. Εγώ όμως θα σας απαντήσω κάπως… ανάποδα. Αλλού το είδα το κενό. Τα τελευταία χρόνια διαπίστωσα με λύπη ένα κενό μες στις καρδιές πολλών παιδιών. Διαπίστωσα, διακριτικά μεν αλλά πεντακάθαρα, ότι τα παιδιά αυτά προέρχονταν από οικογένειες, που είτε οι γονείς τους είχαν πάρει διαζύγιο είτε δεν είχαν μεν φτάσει σε αυτή την δύσκολη κατάσταση, αλλά βρέθηκαν ως ένα βαθμό παραμελημένα. Τα παραμελημένα παιδιά φανερώνουν αυτό το κενό στα ματάκια τους. Ας μην ξεχνάμε ότι ζήσαμε μια δεκαετία οικονομικής κρίσης με τις οικογένειες να επωμίζονται μεγάλο βάρος. Οι γονείς, ακόμη και αν δεν υπήρχε δυσαρμονία στις μεταξύ τους σχέσεις, μαχόμενοι στον καθημερινό μόχθο για επιβίωση πολλές φορές παραμέλησαν τις σχέσεις με τα παιδιά τους. Όμως, θεωρώ ότι η οικογένεια είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της κοινωνίας μας. Έχει έναν πολύ βασικό ρόλο. Να δώσει αξίες και αρχές στα παιδιά, να τα διαπαιδαγωγήσει και μέσα από την αγκαλιά της να ξεπηδήσουν όχι μόνο υγιή σωματικά παιδιά αλλά και ολοκληρωμένα συναισθηματικά παιδιά. Ως γονείς τώρα όσο είναι μικρά, να τους εμφυτεύσουμε γνώσεις, πληροφορίες, αλλά και επαφή με τη φύση και ψυχική καλλιέργεια και πάνω από όλα αγάπη και αποδοχή. Αυτοί οι σπόροι είναι που θα καρπίσουν αργότερα, όταν τα παιδιά μας θα ανοίξουν τα δικά τους φτερά. Αυτά θα έχουν ως πολύτιμες μνήμες και ως στέρεα θεμέλια για τη δική τους πορεία. Πάνω σε αυτές τις παρατηρήσεις και τις ευθύνες των γονέων στηρίχθηκε και ο νομοθέτης για την στήριξη της συνεπιμέλειας που είπατε. Για να συνοψίσω: Έκρηξη διαζυγίων και χλιαρές σχέσεις γονέων-παιδιών με ευαισθητοποίησαν συγγραφικά πριν από δυο και παραπάνω χρόνια να ξεκινήσω να εργάζομαι πάνω σε αυτό το θέμα που τώρα βλέπετε μπροστά σας ως βιβλίο. Το βιβλίο σας «Μπαμπάδες του Σαββατοκύριακου» χωρίζεται επί της ουσίας σε δύο μέρη. Στο πρώτο διαβάζουμε την προσωπική αφήγηση ενός μπαμπά που χωρίζει με την γυναίκα του και καλείται να αναπροσδιορίσει τη σχέση του με τα παιδιά του. Στο δεύτερο, από την άλλη διαβάζουμε έναν τρομερά αναλυτικό οδηγό με συμβουλές και οδηγίες. Επί της ουσίας, γράφετε σαν ψυχολόγος ή σύμβουλος γονέων. Έχετε κάποιες σχετικές γνώσεις; Είναι αυτός ένας ρόλος που θα σας ενδιέφερε να αναλάβετε, ίσως και επαγγελματικά; Θα έλεγα ότι έχω μια μακρά εμπειρία σαν γονιός-πατέρας. Όντας πατέρας δυο παιδιών βρέθηκα μόνος μου να φροντίζω από βρεφική ηλικία τα παιδιά μου, μιας και η σύζυγός μου εργαζότανε μακριά και την βλέπαμε αραιά και ανά μεγάλα χρονικά διαστήματα. Η καθημερινή φροντίδα δεν έλειψε από τα παιδιά μου. Όταν λέω φροντίδα εννοώ όλα αυτά που κάνει ένας γονιός από το νανούρισμα, την αγκαλιά, την αλλαγή πάνας, το φαγητό, τη μελέτη και τόσα άλλα, οργανωμένα ή απρόβλεπτα, που περιλαμβάνει η ατζέντα του. Μελέτησα αρκετά ελληνική και ξένη βιβλιογραφία που αφορούσε την ανατροφή των παιδιών, ώστε να μπορώ να σταθώ όσο μπορούσα καλύτερα δίπλα τους. Παρακολούθησα σεμινάρια για γονείς και είχα πάντα ανοιχτές τις κεραίες μου για οποιαδήποτε καλοπροαίρετη συμβουλή από φίλους και συγγενείς. Ακόμη και η συμβουλή από έναν παιδοψυχολόγο για δύσκολα θέματα ήταν πολύτιμη. Εφάρμοσα πράγματα, που αλλά πήγαν καλά και άλλα με οδήγησαν σε λαθάκια, τα οποία αμέσως προσπάθησα να διορθώσω. Συνάμα είμαι άνθρωπος κοινωνικός, παρατηρώ τι γίνεται γύρω μου, πέρα από την στενή μου οικογένεια, στους συγγενείς, στους φίλους, στους μαθητές μου, στην πόλη μου. Από όλα αυτά που διάβασα, που άκουσα, που αισθάνθηκα θέλησα να κρατήσω κάποια στοιχεία ως επιστέγασμα και να τα δώσω μέσα από ένα βιβλίο σε γονείς. Ως έναν πολύτιμο, αν θέλετε, οδηγό. Ας κλείσω αυτό το ερώτημα σας, μιας και ρωτάτε για τον τομέα της ψυχολογίας. Δεν με ενδιαφέρει, τουλάχιστον προς το παρόν, επαγγελματικά, η ψυχολογία και η συμβουλευτική γονέων. Ήδη έχω τόσα να κάνω ως πατέρας και ως εκπαιδευτικός, δηλαδή με φυσικά κα με πνευματικά παιδιά, τους μαθητές μου. Αυτό που θα ήθελα να αναφέρω είναι πως πάντα και παντού υπάρχει μέσα μας η ελπίδα για να καλυτερέψουμε τη ζωή μας, τις σχέσεις μας, την κοινωνία μας. Με την ευκαιρία θα ήθελα να αναφέρω ότι κατά την επίσκεψη μου σε ένα νυχτερινό σχολείο πρόσφατα βρήκα μια μαθήτρια γυμνασίου ετών 78. Οπότε ποτέ δεν ξέρεις. Όλα είναι ανοιχτά. Αφήνω το κύμα να με πάει.

Το βιβλίο, όπως είπαμε και παραπάνω, αποτελεί έναν οδηγό «καλού γονιού». Περιλαμβάνει συμβουλές φροντίδας, περιποίησης, ιδέες για αμέτρητα παιχνίδια, βόλτες, αλλά και ψυχολογικές συμβουλές για να προσεγγίζουμε καλύτερα τα παιδιά μας. Αναρωτιόμαστε αν υπάρχει οποιοσδήποτε γονιός, χωρισμένος ή μη, που τα κάνει όλα αυτά; Επιπλέον, καθώς απευθύνεστε σε μπαμπάδες, θα λέγατε ότι όλα αυτά για τις μαμάδες είναι πιο εύκολα;

Κοιτάξτε. Σκοπός του βιβλίου είναι να πυροδοτήσει μια αλυσιδωτή αντίδραση στον συναισθηματικό κόσμο του παιδιού. Τι εννοώ με αυτό: Φανταστείτε να έχουμε ένα παιδί, που να το προτρέπουμε να ασχοληθεί με ένα gadget προκειμένου να απαλλαγούμε από αυτό. Όμως, πώς θα γίνει αυτό το πολυπόθητο, συναισθηματικό δέσιμο γονέα-παιδιού, αν δεν ασχοληθούμε μαζί του; Όταν λέω να ασχοληθούμε, δεν εννοώ 24 ώρες το 24ωρο, αλλά σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα της ημέρα, που θα έχουμε ορίσει απαλλαγμένοι από υποχρεώσεις για να κάνουμε δημιουργικά πράγματα μαζί του ή εν τέλει για να το ακούσουμε. Ας μην ξεχνάμε ότι και η επικοινωνία είναι βασικό πράγμα. Στο βιβλίο, λοιπόν, προτείνω πολλά που μπορούμε να κάνουμε. Όμως, σε καμιά περίπτωση δεν προτείνω να γίνουν όλα. Το θέμα είναι από κάπου να ξεκινήσουμε και μετά σιγά-σιγά να δομηθεί η σχέση μας με το παιδί μας. Ο τίτλος του βιβλίου μοιάζει σαν να απευθύνεται σε μπαμπάδες. Αυτό συμβαίνει διότι η κοινωνική μας γνώση των τελευταίων ετών μας έχει δείξει ότι οι πατεράδες είναι αυτοί που εκουσίως ή ακουσίως δυσλειτουργούν στη σχέση τους με το παιδί. Όμως τα τελευταία χρόνια αυτό έχει ολοφάνερα αλλάξει. Και πρέπει να συνεχίσει να διαμορφώνεται η σχέση πατέρα παιδιού ακόμη πιο εντατικά. Πάντως μπορεί να μοιάζει πως απευθύνομαι κυρίως σε μπαμπάδες, αλλά πολλά στοιχεία από το βιβλίο μπορεί κάλλιστα να τα εκμεταλλευτεί και μια μητέρα για να περάσει όμορφα με το παιδί της. Άλλωστε πολλές σελίδες του βιβλίου αυτού τις έχω συζητήσει ή και εμπνευστεί και πλουτίσει όχι μόνο συζητώντας με άντρες, συγγενείς, συναδέλφους, φίλους, αλλά και με γυναίκες μητέρες, που είχαν το ενδιαφέρον να παρακολουθήσουν τη συγγραφική αναζήτησή μου. Η μητέρα και το παιδί έχουν εξ ορισμού ένα συναισθηματικό δέσιμο. Όμως, η σύγχρονη μητέρα έχει πολλαπλούς ρόλους, που πρέπει να φέρει σε πέρας. Οπότε ανατρέχοντας σε αυτό το βιβλίο μπορεί κι εκείνη να βρει ωραίες ιδέες για να περάσει όμορφα με το παιδί της και να ενδυναμώσει περαιτέρω τη σχέση της μαζί του. Ο τελικός στόχος και αποδέκτης του βιβλίου μου είναι και οι δύο γονείς, τόσο οι πατέρες όσο και οι μητέρες.

Το βιβλίο τελειώνει με ένα υπέροχο μότο, ένα κάλεσμα προς τους μπαμπάδες του Σαββατοκύριακου: «Γίνε καλύτερος και θα δεις τα παιδιά σου να λάμπουν». Έχετε δει μπαμπάδες να γίνονται καλύτεροι; Και τι ήταν αυτό που πραγματικά τους βοήθησε;

Πρώτα-πρώτα έχω δει τον εαυτό μου να βελτιώνεται όσο διάβαζε παιδαγωγικά βιβλία, όσο συζητούσε με άλλους γονείς, όσο αφουγκραζόταν τις ανάγκες των παιδιών και των μαθητών του. Το μότο αυτό, όπως το ονομάσατε, δεν είναι απλώς μία φράση. Είναι μία αξία, αν μου επιτρέπεται, πάνω στην οποία έχω οικοδομήσει ολόκληρη την πατρική και εκπαιδευτική μου δραστηριότητα. Ο μπαμπάς γίνεται καλύτερος, όταν μάθει να είναι δοτικός, να αγκαλιάζει το παιδί του, να το αφουγκράζεται, να του προσφέρει στοργή, ασφάλεια, να παίζει μαζί του. Αλλά και να του βάζει όρια, όρια με διάκριση και με αγάπη. Να νιώθει το παιδί πως έχει ένα στήριγμα δίπλα του. Έχω δει μπαμπάδες που μόλις ταρακουνήθηκαν λίγο, έγιναν καλύτεροι, Μια μικρή αφύπνιση χρειαζότανε, μέσα από ένα βιβλίο, από τον πνευματικό τους, έναν παιδοψυχολόγο, έναν φίλο ή συγγενή, αλλά και από την ίδια τους την σύζυγο ή τα παιδιά τους. Καμιά φορά κάτι μικρό, μία λέξη αρκεί για να μας κάνει να επαναπροσδιορίσουμε την πορεία μας και να την κατευθύνουμε προς το καλύτερο.Να τελειώσω λέγοντας ότι τα παιδιά λάμπουν όταν νιώθουν καλά. Όταν νιώθουν ευτυχισμένα. Και αυτή η ευτυχία κρύβεται όχι μέσα στα ακριβά δώρα ή την οθόνη των ηλεκτρονικών παιχνιδιών, αλλά μέσα στην απλότητα μιας ζεστής αγκαλιάς, ενός τρυφερού φιλιού, όσο είναι μικρά. Και αργότερα, όταν πλησιάζουν την εφηβεία, ας προσθέσουμe στις αγκαλιές και στα φιλιά και την εγκάρδια αποδοχή και τον σεβασμό στην καλλιεργούμενη προσωπικότητά τους. Ας μην ντραπούμε να ζητήσουμε συγγνώμη για ένα λάθος μας, ας μην φοβηθούμε να ομολογήσουμε ότι δεν τα ξέρουμε όλα. Τα παιδιά μας θα λάμψουν από την υγιή σχέση μας μαζί τους. Και αυτό οικοδομείται λιθαράκι-λιθαράκι με στοργή και αγάπη. Ευχαριστώ πολύ.